ΠΠΠ. ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ
ΠΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ 1.1. ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² (ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²) Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ
1) Π©Π΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ (Li-Fr) ΠΈΒ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ (Ca-Ra) ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠΈ (ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ) ΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
2Na + 2H2O β 2NaOH + H2
Ca + 2H2O β Ca(OH)2 + H2.
Β
2) ΠΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ, Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π΅ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°:
Mg + 2H2O β Β Mg(OH)2 + H2Β.
Β
3) ΠΠ»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ, Π½ΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΡ:
2Al + 6H2O β Β 2Al(OH)3 + 3H2Β.
Β
4) ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ Zn (Π²ΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ) Π΄ΠΎ Pb (Π²ΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ), Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ (Ρ.Π΅. ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ 100Β°Π‘), ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄:
Zn + H2O β Β ZnO + H2Β.
Β
5) ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, ΡΡΠΎΡΡΠΈΠ΅ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π½Π΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ.
Cu + H2O β Β ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ.
Β
6) ΠΠ· Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Ρ, C ΠΈ Si ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°Ρ :
Π‘ + H2O β Β CO + H2
Si + 2H2O β Β SiO2 + 2H2.
Β
ΠΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ 1.2.Β ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ
1) ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ΅ΠΉ:
M2O + H2O β Β 2MOH ΠΈΠ»ΠΈ MO + H2O β Β M(OH)2.
ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
Na2O + H2O β 2NaOH ΠΈΠ»ΠΈ CaO + H2O β Ca(OH)2.
Β
2) ΠΠΌΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΡΡΡΡ Π² Π½Π΅ΠΉ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π°ΠΌΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ²: ZnO, BeO, Al2O3, Fe2O3, Cr2O3.
ZnOΒ + H2O β ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ.
Β
3) ΠΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ: P2O5 + 3H2O β Β 2H3PO4
Π’ΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ NO2 ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π΄Π²Π΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
2NO2 + H2O β Β HNO2 + HNO3Β ΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅, ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π΄Π²Π΅ ΡΠΎΠ»ΠΈΒ (Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡ ΠΈ Π½ΠΈΡΡΠΈΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°):
2NO2
Β
ΠΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: SiO2 + H2O β Β ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ.
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄Ρ Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ | moiurokihimii.ru
Π ΡΠ°Π·Π²Π΅ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ β ΡΠΏΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ Π²Ρ? ΠΠ΅Π΄Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΆΠ΅ Ρ ΡΠ°Π½ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΏΠΈΡΡ Π² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠ΄Π΅, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠ΅Π²ΠΎΠΉ. Π Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄Ρ Ρ ΠΎΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ Π²Π΅Π΄ΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈ ΠΌΡΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π° ΡΠΎΠΆΠ΅ Π½ΠΈΠΊΡΠΎ Π½Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π».Β
Π Π²ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ Π²ΠΎΠ΄Π° Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ. ΠΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΡΠΈ ΠΈΠ΄ΡΡ ΠΏΠΎ-ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌΡ.Β
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π» Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ β Π»ΠΈΡΠΈΠΉ, Π½Π°ΡΡΠΈΠΉ, ΠΊΠ°Π»ΠΈΠΉ, ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΠΉ, Π±Π°ΡΠΈΠΉ, ΡΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊ:Β
Β Β Β Β Β Β Β Β Β 2NaΒ Β + Β Β 2H2O Β Β βΒ Β 2NaOH Β Β + Β Β H2Β
ΠΡΡΠΎΡΠ΅ΠΊ Π½Π°ΡΡΠΈΡ, ΠΏΠΎΠΏΠ°Π² Π² Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π±ΡΡΡΡΠΎ Π±Π΅Π³Π°Π΅Ρ ΠΏΠΎ Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ β Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΠΉΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄. Π Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ β Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ Π½Π°ΡΡΠΈΡ NaOH. ΠΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅: ΠΌΡ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ Ρ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ, ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΠ. ΠΡΠ° Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° ΠΠ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΠΎΠΌ ΠΈΠ»ΠΈΒ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΎΠ³ΡΡΠΏΠΏΠΎΠΉ. ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΆΠ΅, ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ· Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΎΠ³ΡΡΠΏΠΏ, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΡΠΈΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Β ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π³Π°Π· Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ β Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ Π½Π°ΡΡΠΈΡ NaOH. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ Π² Π²ΠΎΠ΄Ρ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡ ΡΠ΅Π½ΠΎΠ»ΡΡΠ°Π»Π΅ΠΈΠ½, ΡΠΎ Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΎΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° Π½Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ°Π½Π΅Ρ ΠΌΠ°Π»ΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ°.Β
ΠΠ°ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΠΌ: ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΠΠ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΡΠ°Π²Π½ΠΎ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ:Β
Β Β Β Β Β Β Β Β KOH Β Β Β NaOH Β Β Β LiOH Β Β Β Mg(OH)2 Β Β Β Fe(OH)2 Β Β Β Β Fe(OH)3 Β Β Β Β Al(OH)3Β
ΠΠΈΡΠΈΠΉ ΠΈ Β ΠΊΠ°Π»ΠΈΠΉ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ Π½Π°ΡΡΠΈΠΉ, Π½ΠΎ Ρ Π»ΠΈΡΠΈΡ ΡΡΠ° ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΡΡΡΡ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½Π΅Π΅, Π° Ρ ΠΊΠ°Π»ΠΈΡ Π±ΡΡΡΡΠ΅Π΅, ΡΠ΅ΠΌ Ρ Π½Π°ΡΡΠΈΡ. ΠΠ½Π°ΡΠΈΡ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ.Β
Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β 2Li Β Β + Β Β 2H2O Β Β βΒ Β 2LiOH Β Β + Β Β H2Β
Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β 2KΒ Β + Β Β 2H2O Β Β βΒ Β 2KOH Β Β + Β Β H2Β
Β
Π Π²ΠΎΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π΄Π²ΡΡ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΠΉ ΠΈ Π±Π°ΡΠΈΠΉ: Β
Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Ca Β Β + Β 2H2O Β Β β Β Β Ca(OH)2 Β Β + Β Β H2Β
Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Ba Β Β + Β 2H2O Β Β βΒ Β Ba(OH)2 Β Β + Β Β H2Β
ΠΠΎΡ ΡΠ°ΠΊ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ:
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π» ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π΅Π½, ΡΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½Π΅Π΅, Π½Π΅Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½Π΅Π΅, ΡΠ°ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ, ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°, Π° Π½Π΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄:Β
Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Zn Β + Β H2O Β βΒ Β ZnO Β + Β H2 Β
Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β Β 3Fe Β + Β 4H2 Β βΒ Β Fe3O4 Β + Β 4H2 Β
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π» Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΡΠΎ ΠΎΠ½ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Β Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ: ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅Π΄Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π±ΡΠΎ ΡΡΡΡΡ, Π·ΠΎΠ»ΠΎΡΠΎ, ΠΏΠ»Π°ΡΠΈΠ½Π°.Β
ΠΡΠ΅ Π½Π° ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΡ:
Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π²ΠΎΠ΄Ρ. 6 ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ΄Ρ.
ΠΠ°Π²Π°ΠΉΡΠ΅ Π²ΡΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΠΌ Π²ΡΠ΅ ΡΠΆΠ΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π½Π°ΠΌ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΠ΄Π°. ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²Π½ΠΎΠ²Ρ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°Π²ΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠ°Π½Π΅Π΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΠΈΡ . ΠΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, Π²ΠΎΠ΄Π° β Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ.
1) ΠΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
2Na + 2H2O = H2 + 2NaOH (Π±ΡΡΠ½ΠΎ)
2K + 2H2O = H2 + 2KOH (Π±ΡΡΠ½ΠΎ)
3Fe + 4H2O = 4H2
ΠΠ΅ Π²ΡΠ΅, Π° ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ-Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠΏΠ°. ΠΠ°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ I ΠΈ II Π³ΡΡΠΏΠΏ.
ΠΠ· Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ (ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½). ΠΡΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄ΠΎ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½Ρ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, Π½ΠΎ Π²ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅:
C + H2O = H2 + CO (ΠΏΡΠΈ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ)
CH4 + 2H2O = 4H2 + CO2 (ΠΏΡΠΈ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ)
3) ΠΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ². Π ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΄ΡΡΠΈΡ , ΡΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π΅ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ-Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅, Π° ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ:
SO2 |
+ |
H2O |
= |
H2SO3 |
Β | Β | Β | Β | ΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° |
SO3 |
+ |
H2O |
= |
H2SO4 |
Β | Β | Β | Β |
ΡΠ΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° |
CO2 |
+ |
H2O |
= |
H2CO3 |
Β | Β | Β | Β |
ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° |
4) ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π²ΡΡΡΠΏΠ°ΡΡ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ. ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΌΡ ΡΠΆΠ΅ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈ:
CaO |
+ |
H2O |
= |
Ca(OH)2 |
Β | Β | Β | Β |
Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ (Π³Π°ΡΠ΅Π½Π°Ρ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΡ) |
5) ΠΠΎΠ΄Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π΅Π΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ. ΠΡΠΎ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΡ. ΠΡΠ»ΠΈ Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΎ ΠΎΠ½ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΠΎΠΌ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
CuSO4 |
+ |
5 H2O |
= |
CuSO4.5H2O |
Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π±Π΅Π»ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ° (Π±Π΅Π·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ) |
Β | Β | Β |
ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ (ΠΌΠ΅Π΄Π½ΡΠΉ ΠΊΡΠΏΠΎΡΠΎΡ),ΡΠΈΠ½ΠΈΠ΅ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»Ρ |
ΠΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅ΠΌ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΠΎΠ²:
H2SO4 + H2O = H2SO4.H2O (Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ)
NaOH + H2O = NaOH.H2O (Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ Π΅Π΄ΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΡΠ°)
Π‘ΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄Ρ Π² Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΡ ΠΈ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΡ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡΡΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ. Π‘ ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠ΄Π°Π»ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ°ΡΡ ΠΈΠ· Π²Π»Π°ΠΆΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°.
6) Π€ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· . ΠΡΠΎΠ±Π°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄Ρβ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΊΡΠ°Ρ ΠΌΠ°Π»Π° (C6H10O5)n ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ (ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ²), ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ°Ρ Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
6n CO2 + 5n H2O = (C6H10O5)n + 6n O2 (ΠΏΡΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠ°)
ΠΠΠ. Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²
Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²
1. Π©Π΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ (Li-Fr), ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎ-Π·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ (Ca-Ra) ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, Mg
1) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ (ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅)
ΠΡΠ΅ Π©Β ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Li, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ Π½Π΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ, Π° ΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ:
2Li + O2 β 2Li2O
2Na + O2 β Na2O2
Β
ΠΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠΌ:
Na2O2 + 2Na β 2Na2O
Β
2) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ (ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅)
Β
3) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ (ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅)
Β
4) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ΅ΡΠΎΠΉ, Π°Π·ΠΎΡΠΎΠΌ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ:
3Mg + 2P β Mg3P2 (t)
2Na + Cl2 β 2NaCl
Ca + 2C β CaC2 (t)
Β
5) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ:
CO2 + 2Mg β 2MgO + C
SiO2 + 2Mg β 2MgO + Si
SiO2 + 2Ca β 2CaO + Si
SiO2 + 2Ba β 2BaO + Si
Β
6) ΠΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅ ΠΊΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΈΡ ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²:
2Mg + TiCl4 β 2MgCl2 + Ti (t)
Β
7) Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π© ΠΈ Π©Π ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π±ΡΡΠ½ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ, ΠΈ ΡΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΡ.
Β
2. ΠΠ»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ
1) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ: 4Al + 3O2 β 2Al2O3
Β
2) ΠΠ΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ (ΠΈΠ· ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π© ΠΈ Π©Π ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ)
Β
3) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ΄Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΡ:
2Al + 6H2O β 2Al(OH)3 + 3H2
Β
4) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° (ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Be ΠΈ Zn):
2Al + 2NaOH + 6H2O β 2Na[Al(OH)4] + 3H2
Β
5) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ΅ΡΠΎΠΉ, Π°Π·ΠΎΡΠΎΠΌ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ:
2Al + 3Cl2 β 2AlCl3
4Al + 3C β Al4C3
2Al + N2 β 2AlN (t)
Β
6) ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² (Π°Π»ΡΠΌΠΎΡΠ΅ΡΠΌΠΈΡ):
3FeO + 2Al β Β 3Fe + Al2O3
Cr2O3 + 2Al β 2Cr + Al2O3
Β
7) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π΄ΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
Al + H2SO4 (Ρ) β Al2(SO4)3 + H2
Β
8) ΠΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΈΠ· ΠΈΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ:
2Al + 3CuSO4 β Al2(SO4)3 + 3Cu
Β
9) ΠΠ° Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Π΅ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ. ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π±Π΅Π· Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°.
Β
3. ΠΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎ
1) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ:
3Fe + 2O2 β Fe3O4 (ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π½Π°Ρ ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ½Π°)
Π ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΆΠ°Π²ΡΠΈΠ½Π°:
4Fe + 3O2 + 6H2O  β 4Fe(OH)3
Β
2) ΠΠ΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ (ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π© ΠΈ Π©Π ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ)
Fe + H2 β ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ
Β
3) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°:
3Fe + 4H2O β Fe3O4 + 4H2 (t)
Β
4) ΠΠ΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ
Fe + NaOH β ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ
Β
5) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, ΡΠ΅ΡΠΎΠΉ, Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ:
2Fe + 3F2 β 2FeF3 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
2Fe + 3Cl2 β 2FeCl3 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
2Fe + 3Br2 β 2FeBr3 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
Fe + I2 β FeI2 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+2)
Fe + S β FeS
Β
6) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π΄ΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
Fe + H2SO4 (Ρ) β FeSO4 + H2 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+2)
Fe + 2HCl β FeCl2 + H2
Β
7) ΠΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΈΠ· ΠΈΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ:
Fe + CuSO4 β FeSO4 + Cu (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+2)
Β
8) ΠΠ° Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄e ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ (Ρ.Π΅. ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ). ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π±Π΅Π· Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
Fe + 6HNO3(ΠΊ) β Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
2Fe + 6H2SO4(ΠΊ) β Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
Β
9) Π‘ΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Fe+3 ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ, ΠΌΠ΅Π΄ΡΡ, Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΡ Π΄ΠΎ Fe+2:
2FeCl3 + Fe β 3FeCl2
Fe3O4 + Fe β 4FeO
Fe2O3 + Fe  β 3FeO
Β
4. Π₯ΡΠΎΠΌ
1) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ:
4Cr + 3O2 β 2Cr2O3
Β
2) ΠΠ΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ (ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π© ΠΈ Π©Π ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ)
Cr + H2 β ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ
Β
3) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°:
2Cr + 3H2O β Cr2O3 + 3H2 (t)
Β
4) ΠΠ΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ
Cr + NaOH β ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ
Β
5) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, ΡΠ΅ΡΠΎΠΉ, Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ:
2Cr + 3Cl2 β 2CrCl3 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
2Cr + 3Br2 β 2CrBr3 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
Cr + S β Cr2S3 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Fe+3)
Β
6) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π΄ΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
Cr + H2SO4 (Ρ) β CrSO4 + H2 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Cr+2)
Cr + 2HCl β CrCl2 + H2 (ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Cr+2)
Β
7) ΠΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΈ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ (Ρ.Π΅. ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ).
Β
5. ΠΠ΅Π΄Ρ
1) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ:
2Cu + O2 β 2CuO
Β
2) Π Π΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Cu+2Β Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΎΠΌΠ΅ΠΆΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ +1:
CuO + Cu β Cu2O
CuCl2 +
Π£ΡΠΎΠΊ 28. Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π²ΠΎΠ΄Ρ β HIMI4KA
Π ΡΡΠΎΠΊΠ΅ 28 Β«Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π²ΠΎΠ΄ΡΒ» ΠΈΠ· ΠΊΡΡΡΠ° Β«Π₯ΠΈΠΌΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΠΉΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ²Β» ΡΠ·Π½Π°Π΅ΠΌ ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ.
ΠΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌ. ΠΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΎΠ½Π° Π²ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ.
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²
ΠΡΠ»ΠΈ ΡΡΡΡΡ Π³Π°Π·ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°(IV) CO2 (ΡΠ³Π»Π΅ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°) Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Ρ, ΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΡΡ Π² Π½Π΅ΠΉ (ΡΠΈΡ. 109).
ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, Π²Β ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ β ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°Β H2CO3:
ΠΠ° Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΡ:Β Π‘ΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΠΊΠΈΡΠ»ΡΠΉ Π³Π°Π· Π½Π°Π΄ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ,Β ΠΠΆ. ΠΡΠΈΡΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ», ΡΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΒ Π³Π°Π·Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ΄Π°Π΅ΡΒ Π΅ΠΉ ΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΠΊΠΈΠΉ Π²ΠΊΡΡ. ΠΠΎ ΡΡΡΠΈΒ Π΄Π΅Π»Π°, ΠΡΠΈΡΡΠ»ΠΈ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» Π½Π°ΠΏΠΈΡΠΎΠΊ ΡΠΈΠΏΠ° Π³Π°Π·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ, ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠΉ, Π²ΠΎΠ΄Ρ.
Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΊ Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΏΡΠΈΠ±Π°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΠΉ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ°(V)Β P2O5. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡΒ H3PO4 (ΡΠΈΡ. 110):
ΠΡΠΏΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡ,Β ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ CO2 ΠΈ P2O5 Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ, ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΎΡΠ°Π½ΠΆΠ΅Π²ΡΠΌ. ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎΒ ΠΏΡΠΈΠ±Π°Π²ΠΈΠΌ ΠΏΠΎ 1β2 ΠΊΠ°ΠΏΠ»ΠΈΒ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ° ΠΊ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌ. Π¦Π²Π΅Ρ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΡ Ρ ΠΎΡΠ°Π½ΠΆΠ΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π° ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΡΠΉ, ΡΡΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ . ΠΠ½Π°ΡΠΈΡ, ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ CO2 ΠΈ P2O5Β Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ H2CO3 ΠΈ H3PO4.
ΠΠΊΡΠΈΠ΄Ρ, ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ CO2 ΠΈ P2O5, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΒ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌ.
ΠΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ β ΡΡΠΎ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ.
ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΒ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π² ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ΅ 11. ΠΠ±ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ². ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ.
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²
Π‘ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Π²ΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠ½Π°ΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Ρ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ².
ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΠΌ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ CaO Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ. ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎΒ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌ Π² ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ CaO ΠΈ ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΒ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅ΠΌ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ:
Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Ca(OH)2, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΠ΅Π΅ΡΡ ΠΊ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΆΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΡΒ Π»ΠΈΡΠΈΡ, Π½Π°ΡΡΠΈΡ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
ΠΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π²Ρ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΡ Π² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠΎΠΊΠ΅.Β ΠΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΒ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ β ΡΡΠΎ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ.
Π ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ΅ 12 ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡΠ΅, ΡΡΠΎ, Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡΒ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ², Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ². ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² β ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ.
ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΠΎ ΡΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌΡΒ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΌΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, Π½Π΅ Π²ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΡΒ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ, ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎ CaO, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ.
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ
ΠΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ (K, Na, Ca, Ba ΠΈ Π΄Ρ.)Β Π±ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ:
Π ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅Β Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ.
ΠΠ°ΠΊ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²ΠΎΠ΄Π° Π²ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ, Π½ΠΎ ΠΎΠ± ΡΡΠΎΠΌ Π²Ρ ΡΠ·Π½Π°Π΅ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌΒ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ.
ΠΡΠ°ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΡΡΠΎΠΊΠ°:
- ΠΠΎΠ΄Π° β Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. ΠΠ½Π° Π²ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈΒ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ, Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ.
- ΠΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ²Β ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ.
- ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΒ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ.
- ΠΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈΒ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄.
ΠΠ°Π΄Π΅ΡΡΡ ΡΡΠΎΠΊ 28 Β«Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π²ΠΎΠ΄Ρ» бΡΠ» ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ. ΠΡΠ»ΠΈ Ρ Π²Π°Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ, ΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ ΠΈΡ Π² ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ.
Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²
Π£ΡΠΎΠΊ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² — ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ². ΠΡΠΈ Π΄Π²Π° ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ° Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ.
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈΒ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ. ΠΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ. ΠΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ, Π° Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ β ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅.
Β
ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
ΠΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
1. ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ |
|
ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ: 2Mg + O2 = 2MgO 3Fe + 2O2 = Fe3O4 |
Β ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ: S + O2 = SO2 4P + 5O2 = 2P2O5 |
ΠΡ ΡΠΆΠ΅ Π·Π½Π°Π΅ΡΠ΅, ΡΡΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π³ΠΎΡΠ΅ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π³ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΌ. Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Ρ Π»ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ².
ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π» Ρ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΠ΅Π΅ΡΡ ΠΊ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ.
Π₯Π»ΠΎΡΠΈΠ΄ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° ΠΆΠ΅ ΡΠΎΠ»ΡΡ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ.
Β
ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
ΠΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
2. ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΌ |
|
ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΠΈ: 2Π + Cl2 = 2ΠCl 2Fe + 3Cl2 = 2FeCl3 Β |
ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΌΠΈ: 2P + 3Cl2 = 2PCl3 2P + 5Cl2 = 2PCl5 |
ΠΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΠ΅ Π½Π΅Π»Π΅ΡΡΡΠΈΠ΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΈΠ΄Ρ, Π° ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ β Π»Π΅ΡΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ.
Β
ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
ΠΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
3. ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ |
|
ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΠ΅ Π½Π΅Π»Π΅ΡΡΡΠΈΠ΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΈΠ΄Ρ: 2Na + H2 = 2NaH Ca + H2 = CaH2 |
Β ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π»Π΅ΡΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ: Cl2 + H2 = 2HCl Π‘ + 2Π2 = Π‘Π4 |
Β
Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Π½Π΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ. ΠΠ· ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΡΠΎΡΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π»Π΅Π²Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΡΠΈΡΠ΅ΠΌ, ΡΠ°ΠΌΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ (ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅) ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π½Π°ΡΡΠΈΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΡ (Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ Π½Π°ΡΡΠΈΡ) ΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄. Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΡΡ.
ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°.
Β
ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
ΠΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ |
4. ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ Π²ΠΎ |
Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ (Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra).
IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ β Be (Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ), Mg (ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ), Ca (ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΠΉ), Sr (ΡΡΡΠΎΠ½ΡΠΈΠΉ), Ba (Π±Π°ΡΠΈΠΉ) ΠΈ Ra (ΡΠ°Π΄ΠΈΠΉ). Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΡΡΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ β Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΡ β Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ. ΠΠ³ΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΌ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡ ΠΎΠΆΠΈ Ρ Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ Ρ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ (ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ΅ Β«Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎΒ»). ΠΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΠΆΠ΅ ΠΏΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠΆΠ΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ Ca, Sr, Ba ΠΈ Ra, Π½ΠΎ Π²ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ Π½Π°ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ², ΡΠ΅ΠΌ Ρ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠ΅ΠΌ. Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ, ΡΡΡΠΎΠ½ΡΠΈΡ, Π±Π°ΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠ°Π΄ΠΈΡ ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎ, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ.
ΠΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΠΊ s-ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ, Ρ.Π΅. ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ Π²ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΈ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ Π½Π° s-ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»ΠΎΡ Π²ΡΠ΅Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄ ns2 , Π³Π΄Π΅ n β Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ.
ΠΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΠΏΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ Π½ΡΠ»Ρ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄Π½Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ°Π²Π½ΡΡ +2. ΠΡΠΎΡΡΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΈ Π² Π»ΡΠ±ΡΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡΡΡΡ, Ρ.Π΅. ΠΎΡΠ΄Π°Π²Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ:
ΠΠ΅0 β 2eβ β ΠΠ΅+2
ΠΠ°Π»ΡΡΠΈΠΉ, ΡΡΡΠΎΠ½ΡΠΈΠΉ, Π±Π°ΡΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡΡ. ΠΡΠΎΡΡΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΌΠΈ, ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ. ΠΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° Π.Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° ΠΈ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π²Π½ΠΈΠ· ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅.
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠΌΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ
Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ
ΠΠ΅Π· Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΡ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ ΠΈ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Π½ΠΈ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°, Π½ΠΈ Ρ ΡΠΈΡΡΡΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π²Π²ΠΈΠ΄Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΡ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΈΠΌΠΈ Π·Π°ΡΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² BeO ΠΈ MgO. ΠΡ Ρ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ -Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΎΡΠΎΠ±ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ² Π·Π°ΡΠΈΡΡ ΠΎΡ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π° ΠΈ Π²Π»Π°Π³ΠΈ, Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Ρ ΡΠ°Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ»ΠΎΠ΅ΠΌ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π½ΠΈΠΌ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠ΅ΡΠΎΡΠΈΠ½Π°.
Be, Mg, Ca, Sr ΠΏΡΠΈ Π³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π² ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π° MeO, Π° Ba β ΡΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° Π±Π°ΡΠΈΡ (BaO) ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° Π±Π°ΡΠΈΡ (BaO2):
2Mg + O2 = 2MgO
2Ca + O2 = 2CaO
2Ba + O2 = 2BaO
Ba + O2 = BaO2
Π‘Π»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ Π³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡ Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅ ΠΏΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Π°Π·ΠΎΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°, Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ, ΠΏΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠΈΠ΄Ρ c ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ Me3N2.
Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ
ΠΠ΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°Ρ , Π° ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ β ΡΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅:
Πg + I2 = MgI2 β ΠΈΠΎΠ΄ΠΈΠ΄ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡ
Π‘Π° + Br2 = Π‘Π°Br2 β Β Π±ΡΠΎΠΌΠΈΠ΄ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ
ΠΠ° + Cl2 = ΠΠ°Cl2 β Ρ Π»ΠΎΡΠΈΠ΄ Π±Π°ΡΠΈΡ
Ρ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ IVβVI Π³ΡΡΠΏΠΏ
ΠΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ IVβVI Π³ΡΡΠΏΠΏ, Π½ΠΎ Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° Π² Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½Π°Ρ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌ, ΠΏΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Ρ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°.
Π‘Π»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ΄Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ. Π Π°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ΄Ρ, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΊ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΄Π°ΠΌ ΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΠΌΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½Π°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π²ΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ Π½Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π». ΠΠ½ΠΈ ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ Π² ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ -4, ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΈΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΠΈΠΏ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ΄ΠΎΠ² β Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΄Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ ΠΈΠΎΠ½ C22-, ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΠΉΡΡ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½Π°. ΠΠ°ΡΠ±ΠΈΠ΄Ρ ΡΠΈΠΏΠ° Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ. Π’ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠΏ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ΄Π° β ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΄ ΠΈΠ»ΠΈ Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΄ β ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ° ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°. Π‘ ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ°Π»ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π΄ΠΈΡΡΠ°, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΄Ρ, Ρ ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ° β Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΄Ρ. Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΄ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΡ Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ:
ΠΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ II Π Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΄Ρ:
Π‘ ΠΊΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΈΠ΄Ρ β ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΈΠ΄Π° Me2Si, Ρ Π°Π·ΠΎΡΠΎΠΌ β Π½ΠΈΡΡΠΈΠ΄Ρ (Me3N2), ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΎΠΌ β ΡΠΎΡΡΠΈΠ΄Ρ (Me3P2):
Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ
ΠΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ. ΠΠ»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π» Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°, ΠΊΠ°ΠΊ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ, Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠ΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π½ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ .
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠΌΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ
Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ
ΠΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ΅ΠΉ (ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²) ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΈΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΡ Π·Π°ΡΠΈΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π½Π°Ρ ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΠ° MgO. Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΡ Π·Π°ΡΠΈΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π½Π°Ρ ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΠ° ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΡΠΎΠΉΠΊΠ°Ρ: Ρ Π½ΠΈΠΌ Π²ΠΎΠ΄Π° Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π½ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΈΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ, Π½ΠΈ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°Π»Π΅Π½ΠΈΡ:
c ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ
ΠΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΡ II Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π»Π΅Π²Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄. ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ:
ΠΠ΅ + Π2SO4(ΡΠ°Π·Π±.) = BeSO4 + H2β
Mg + 2HBr = MgBr2 + H2β
Ca + 2CH3COOH = (CH3COO)2Ca + H2β
c ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ
β ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ
Π‘ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Π²ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° (ΠΊΠ°ΠΊ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ-Π½Π΅ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ) ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ°, ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ Π°Π·ΠΎΡΠ° (I) (N2O), Π° Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ β Π½ΠΈΡΡΠ°Ρ Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ (NH4NO3):
4Ca + 10HNO3(ΡΠ°Π·Π±.) = 4Ca(NO3)2 + N2Oβ + 5H2O
4Mg + 10HNO3(ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π±.) = 4Mg(NO3)2 + NΠ4NO3 + 3H2O
β ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ
ΠΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠΉ (ΠΈΠ»ΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ) ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ, Ρ.Π΅. Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Ρ Π½ΠΈΠΌ Π½Π΅ Π²ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ. ΠΡΠΈ ΠΊΠΈΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Π° ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ:
ΠΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ°.
β ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ
ΠΠ΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ, Ρ.Π΅. Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π½Π΅ΠΉ Π² ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ , ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΈΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΡ, Π΄ΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ΅ΡΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ:
Be + 2H2SO4 β BeSO4 + SO2β+ 2H2O
ΠΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° Π±Π°ΡΠΈΡ, Π½ΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π½Π΅ΠΉ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ, ΡΡΠ»ΡΡΠ°Ρ Π±Π°ΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΡΡΠ»ΡΡΠ°Ρ Π±Π°ΡΠΈΡ.
ΠΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠΉ IIA Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈ Π»ΡΠ±ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ , Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ Π½Π° Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Ρ. ΠΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ Π΄ΠΎ SO2, H2S ΠΈ S Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
Mg + H2SO4(ΠΊΠΎΠ½Ρ.) = MgSO4 + SO2β + H2O
3Mg + 4H2SO4(ΠΊΠΎΠ½Ρ.) = 3MgSO4 + Sβ + 4H2O
4Ca + 5H2SO4(ΠΊΠΎΠ½Ρ.) = 4CaSO4 +H2Sβ + 4H2O
Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ
ΠΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΡΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ Π½Π΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ, Π° Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Ρ Π±Π΅Π·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π² Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈ Π²ΠΎΠ΄Π°, Π° ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠ°Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΎΠ±Π΅ΡΠΈΠ»Π»Π°ΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π³Π°Π·ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄:
Be + 2KOH + 2H2O = H2β + K2[Be(OH)4] β ΡΠ΅ΡΡΠ°Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΎΠ±Π΅ΡΠΈΠ»Π»Π°Ρ ΠΊΠ°Π»ΠΈΡ
ΠΡΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Ρ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»Π°ΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄
Be + 2KOH = H2β+ K2BeO2 β Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»Π°Ρ ΠΊΠ°Π»ΠΈΡ
Ρ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ
Π©Π΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠ·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΈΠ· ΠΈΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈΠ· ΠΈΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠ΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ΅ΠΉ.